W ostatnich latach coraz więcej osób decyduje się na opuszczenie Wielkiej Brytanii i powrót do Polski. Motywacje mogą być różne: chęć bycia bliżej rodziny, niższe koszty życia czy nowe możliwości zawodowe. Bez względu na powód decyzji, warto podejść do przeprowadzki w sposób zaplanowany i uporządkowany. Poniżej znajdziesz kompleksową listę rzeczy do załatwienia przed wyjazdem, aby Twój powrót do Polski przebiegł jak najsprawniej.
1. Status imigracyjny i dokumenty tożsamości
- Sprawdź swój status w Wielkiej Brytanii
– Pre-Settled Status lub Settled Status: Jeśli uzyskałeś jeden z tych statusów w ramach programu EU Settlement Scheme, upewnij się, że rozumiesz zasady związane z zachowaniem go podczas nieobecności w UK.
– Brytyjski paszport lub dowód osobisty: Jeżeli posiadasz dodatkowe obywatelstwo, sprawdź ważność dokumentów i warunki prawne związane z przebywaniem w Polsce.
- Ważność polskich dokumentów
– Paszport: Jeśli planujesz często podróżować między Polską a Wielką Brytanią lub innymi krajami, sprawdź, czy Twój polski paszport jest ważny.
– Dowód osobisty: Aktualny dowód tożsamości jest niezbędny do załatwiania formalności w Polsce (np. zameldowanie, podpisanie umowy o pracę). Upewnij się, że dokument jest ważny i nieuszkodzony.
2. Formalności celne i przewóz mienia
- Zgłoszenie wywozu rzeczy osobistych
– Deklaracja celna: Po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE (Brexit) zmieniły się zasady przewozu towarów. Jeśli przewozisz dużą ilość rzeczy, w tym elektronikę, wartościowe przedmioty czy meble, przygotuj się na wypełnienie odpowiednich deklaracji.
– Przeprowadzka jako przesyłka: Możesz zorganizować transport rzeczy przez firmę kurierską lub firmę specjalizującą się w przeprowadzkach międzynarodowych. Upewnij się, że wiesz, które formularze musisz wypełnić i jakie są limity wartościowe.
- Rzeczy podlegające ograniczeniom lub opłatom
– Alkohol i papierosy: Obowiązują limity przywozu napojów alkoholowych oraz wyrobów tytoniowych. Jeśli przewozisz te produkty w większych ilościach, mogą zostać naliczone dodatkowe opłaty.
– Zwierzęta domowe: Jeśli chcesz przywieźć do Polski psa czy kota, pamiętaj o mikroczipie, aktualnych szczepieniach i paszporcie dla zwierząt. Po Brexicie obowiązują nowe zasady wjazdu zwierząt do UE z Wielkiej Brytanii.
3. Ubezpieczenia
- Ubezpieczenie zdrowotne
– Wielka Brytania: Jeśli dotychczas korzystałeś z NHS (National Health Service), pamiętaj, że po przeprowadzce do Polski tracisz prawo do darmowej opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii, o ile nie zachowujesz innego tytułu do ubezpieczenia.
– Polska: Aby mieć prawo do ubezpieczenia w ramach NFZ, musisz być zarejestrowany w systemie (np. przez pracodawcę albo na podstawie statusu studenta czy osoby bezrobotnej). Możesz też skorzystać z prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych, aby uniknąć kolejek i mieć dostęp do specjalistów.
- Ubezpieczenie majątkowe
– Transport dobytku: Sprawdź, czy firma przeprowadzkowa zapewnia ubezpieczenie na czas przewozu. Jeśli nie, warto rozważyć dodatkową polisę, żeby uniknąć kosztów w razie uszkodzenia lub zaginięcia rzeczy.
– Mienie w Polsce: Po osiedleniu się w Polsce warto wykupić ubezpieczenie mieszkania lub domu (jeśli będziesz właścicielem lub wynajmującym z możliwością ubezpieczenia).
- Ubezpieczenie komunikacyjne
– Samochód zarejestrowany w UK: Jeśli chcesz przywieźć ze sobą auto zarejestrowane w Anglii, pamiętaj o konieczności przerejestrowania go w Polsce i zakupie polskiego ubezpieczenia OC.
– Karta EKUZ: Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) nie jest już w pełni dostępna dla obywateli Wielkiej Brytanii po Brexicie, jednak istnieją pewne wyjątki dla osób posiadających status w UK i obywatelstwo kraju UE (warto to sprawdzić w konkretnych sytuacjach).
4. Sprawy bankowe i finansowe podczas przeprowadzki
- Konta w banku
– Konto w UK: Przed wyjazdem rozważ, czy chcesz zamknąć konto w brytyjskim banku, czy zostawić je otwarte (np. jeśli spodziewasz się dalszych rozliczeń finansowych w Wielkiej Brytanii). Pamiętaj o ewentualnych kosztach prowadzenia konta dla osób nierezydujących w UK.
– Konto w Polsce: Jeśli nie masz jeszcze polskiego konta, załóż je przed przeprowadzką lub zaraz po przyjeździe. Dzięki temu łatwiej będzie otrzymać wypłatę w złotówkach, opłacać rachunki czy skorzystać z usług online.
- Waluta i przelewy
– Transfer środków: Upewnij się, jak najkorzystniej przelać pieniądze z konta w UK na polskie konto. Czasem korzystne mogą być serwisy specjalizujące się w międzynarodowych transferach, oferujące lepsze kursy walut.
– Gotówka: Rozważ wypłatę określonej kwoty w funtach i wymianę jej w polskim kantorze (lub skorzystanie z kantoru internetowego).
5. Organizacja transportu i logistyki
- Transport rzeczy osobistych
– Firmy przeprowadzkowe: Porównaj kilka ofert, sprawdź opinie i zakres usług (pakowanie, magazynowanie, ubezpieczenie).
– Przesyłki kurierskie: Jeśli masz niewiele rzeczy, opcja kurierska może być tańsza niż wynajęcie całego auta do przeprowadzki.
- Podróż do Polski
– Samolot: Pamiętaj o limitach bagażu i ewentualnych kosztach za nadbagaż.
– Samochód: Jeśli przemieszczasz się własnym autem, zaplanuj trasę i sprawdź obowiązujące przepisy w krajach tranzytowych (jeśli przekraczasz granice innych państw).
– Prom lub Eurotunnel: Przy wyjeździe z Anglii samochodem to popularna opcja. Upewnij się, że masz przy sobie wszystkie potrzebne dokumenty (dowód rejestracyjny, ubezpieczenie itp.).
6. Po przeprowadzce do Polski – formalności
- Zameldowanie i urząd skarbowy
– Meldunek: Choć obecnie w Polsce formalny obowiązek meldunkowy został uproszczony, wciąż może być konieczny do niektórych spraw urzędowych (np. rejestracja auta).
– Rejestracja podatkowa: Jeśli zamierzasz pracować lub prowadzić działalność w Polsce, pamiętaj o aktualizacji swoich danych w urzędzie skarbowym i ZUS.
- Praca i ubezpieczenie społeczne
– Umowa o pracę: Aby podjąć legalną pracę, potrzebujesz ważnego numeru PESEL i dowodu osobistego. Jeśli posiadasz obywatelstwo polskie, procedura jest prostsza.
– ZUS: Osoby zatrudnione w Polsce mają opłacane składki na ubezpieczenia społeczne. Jeśli prowadzisz własną działalność gospodarczą, samodzielnie odprowadzasz składki do ZUS.
7. Przeprowadzka międzynarodowa – formalności
- Dokumenty
– Sprawdź ważność paszportu i dowodu osobistego.
– Ureguluj swój status imigracyjny w Wielkiej Brytanii i zapoznaj się z zasadami utrzymania go.
- Formalności celne
– Przygotuj deklaracje celne na przewóz rzeczy.
– Sprawdź limity przywozu alkoholu i papierosów.
- Ubezpieczenia
– Zadbaj o ubezpieczenie zdrowotne w Polsce (NFZ lub prywatne).
– Ubezpiecz dobytek na czas transportu.
– Przerejestruj auto i kup polskie ubezpieczenie komunikacyjne, jeśli sprowadzasz samochód.
- Finanse
– Przemyśl zamknięcie lub utrzymanie konta w UK.
– Załóż konto w polskim banku, rozważ korzystne metody transferu środków.
- Logistyka przeprowadzki
– Zdecyduj, czy korzystasz z firm przeprowadzkowych, czy z przesyłek kurierskich.
– Zaplanuj podróż (samolot, prom, samochód).
- Pierwsze kroki w Polsce
– Zameldowanie (jeśli potrzebne).
– Rejestracja w urzędzie skarbowym i ZUS.
– Podjęcie pracy lub rejestracja działalności gospodarczej.
Przeprowadzka z Anglii do Polski to duże przedsięwzięcie, które wymaga odpowiedniego przygotowania. Dzięki sprawnemu przejściu przez formalności i zadbaniu o niezbędne dokumenty, cały proces może być zdecydowanie mniej stresujący. Mamy nadzieję, że powyższy poradnik pomoże Ci zorganizować przeprowadzkę w sposób kompleksowy i uporządkowany – życzymy powodzenia w nowym rozdziale życia w Polsce!
